Οικοσυστήματα και Θαλάσσιες Προστατευόμενες περιοχές

Αρχές θαλάσσιας Οικολογίας

Tι είναι οικολογία, πως την προσεγγίζουμε, πως η κατανόηση της βοηθάει στην ανάπτυξη, πρόβλεψη και διαχείριση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

Εξελικτικό υπόβαθρο της Οικολογίας.

Ορισμός προστατευόμενων περιοχών.

Κατηγορίες προστατευόμενων περιοχών και αρχές διατήρησης τους.

Ρόλος των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών στη διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και τη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων.

Ενίσχυση του ενδιαφέροντος και της ευαισθητοποίησης για τη διατήρηση των θαλάσσιων πόρων.

Έναρξη Μεταπτυχιακής Διπλωματικής Εργασίας

Βιοποικιλότητα και Απειλούμενα είδη

Βιοποικιλότητα

Oρισμός, διατήρηση, χαρτογράφηση, ανθρώπινες παρεμβάσεις, σημασία.

Εξαφάνιση των ειδών.

Πληθυσμοί, άτομα και γενετική ποικιλότητα.

Απώλεια και υποβάθμιση των ενδιαιτημάτων

Εισαγωγή ξενικών ειδών.

Διαδοχικές εξαφανίσεις.

Ρόλος των απειλούμενων ειδών στο τοπικό οικοσύστημα

Δραστηριοποίηση για την προστασία απειλούμενων ειδών.

ΣΥΝΟΛΟ Ά ΕΞΑΜΗΝΟΥ

Βασικές Τεχνολογίες και Εφαρμογές Γονιδιωματικής

Αρχές εφαρμογής και μοριακές τεχνικές για τη δημιουργία γενετικών βάσεων δεδομένων υδρόβιων οργανισμών

Tι είναι οικολογία, πως την προσεγγίζουμε, πως η κατανόηση της βοηθάει στην ανάπτυξη, πρόβλεψη και διαχείριση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

Οι μοριακές τεχνικές θα εισάγονται προοδευτικά από το DNA στο RNA έως την έκφραση πρωτεϊνών. Σημαντικές αναφορές στις αρχές βιολογίας, χημείας, μηχανικής και υπολογιστικής θα δράσουν συν επικουρικά

Οι διαλέξεις θα περιλαμβάνουν:

Τεχνικές για αλληλουχίες νέας γενιάς (NGS)

Μέθοδοι ανάλυσης γονιδιωμάτων

Χαρακτηρισμός λειτουργικών γονιδίων

Γονιδιακή έκφραση

Συγκριτική γονιδιωματική

Πληθυσμιακή γονιδιωματική

Φυλογονιδιωματική.

Ρύπανση - Προστασία και Διαχείριση Υδατικών Οικοσυστημάτων

Αρχές υδρογεωχημείας (κύριες κατηγορίες ρύπων, διεργασίες, φυσικές και ανθρωπογενείς πηγές). Βασικές μέθοδοι επεξεργασίας υδρογεωχημείας (διαγράμματα, στατιστική επεξεργασία, ιοντικοί λόγοι, δείκτες). Μελέτη περίπτωσης υδρογεωχημικής επεξεργασίας και ερμηνείας δεδομένων.

Παρακολούθηση υδατικών πόρων. Ορθή και αποτελεσματική προστασία και διαχείριση των υδατικών πόρων. Σχεδίαση και εφαρμογή μέτρων διαχείρισης αλλά και η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας. Προσομοίωση ρύπανσης υπόγειων υδατικών πόρων.

Βασικό εργαλείο μελέτης της διασποράς ρύπων, της ποιοτικής κατάστασης των υπόγειων υδατικών πόρων και της αξιολόγησης της εξέλιξης του φαινομένου κάτω από εναλλακτικά σενάρια τροφοδοσίας και διαχείρισης. Μαθηματική προσομοίωση. Διαχείριση υγρών και βιοστερεών στα πλαίσια της περιβαλλοντικής προστασίας. Ανάλυση φυσικοχημικών παραμέτρων των υγρών αποβλήτων, στάδια επεξεργασίας τους στα ΚΕΛ, διαχείριση των βιοστερεών , περιβαλλοντική προστασία προστατευόμενων περιοχών.

Επαναχρησιμοποίηση υγρών αποβλήτων –Μελέτη περίπτωσης στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας. (Δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης , κατηγορίες επαναχρησιμοποίησης, σχεδιασμός , ανάπτυξη λογισμικού για την με ασφάλεια επαναχρησιμοποίηση). Πλαστικά και μικροπλαστικά στο υδάτινο περιβάλλον (Ορισμοί, Διάσταση του προβλήματος, Πηγές, Μεταφορά και τύχη, Νομοθεσία και Πολιτικές). Ρύπανση και Αντιρύπανση στα υδάτινα οικοσυστήματα. Ποιοτικά χαρακτηριστικά, διαχείριση, ειδικές ρυπάνσεις, εκτίμηση σε προβλήματα ρύπανσης από αγροτικές καλλιέργειες, μετρήσεις στο περιβάλλον, χρήση βιοδεικτών, ανασκόπηση της έρευνας διεθνώς με εφαρμογές.

Αλληλεπίδραση υδατοκαλλιεργειών και Περιβάλλοντος. Ανταγωνισμός µε άλλες μορφές εκμετάλλευσης. Μορφές ρύπανσης - υδάτινη στήλη, θρεπτικά άλατα, βένθος, γενετική ρύπανση, µη ενδημικά είδη, ασθένειες & παράσιτα, χημικά κατάλοιπα, αλιεία. Μικροβιολογική ασφάλεια και ποιότητα ιχθυηρών. Κυριότερες μικροβιακές ασθένειες εκτρεφόμενων ιχθύων. Αναδυόμενοι ρύποι στο υδάτινο περιβάλλον, αξιολόγηση της περιβαλλοντικής τύχης, της έκθεσης και του κινδύνου. Αναδυόμενοι ρύποι σε υγρά λύματα Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων. Ρύπανση επιφανειακών και υπόγειων υδάτινων συστημάτων.

Δειγματοληψία υδάτων - αναλυτικές τεχνικές χημικής ανάλυσης υδάτων - πηγές ρύπανσης - κύριοι ρυπαντές - μεθοδολογία διάκρισης των πηγών ρύπανσης - κριτήρια καταλληλόλητας για διάφορες χρήσεις- μελέτες περίπτωσης ρύπανσης υδάτινων συστημάτων από τον ελληνικό χώρο. Παρακολούθηση ρύπανσης στο θαλάσσιο περιβάλλον: ύδατα, ιζήματα, οργανισμοί.

Σχεδιασμός χημικών ωκεανογραφικών ερευνών, τεχνικές δειγματοληψίας υδάτων - επιφανειακών ιζημάτων και πυρήνων ιζήματος - θαλάσσιων οργανισμών, κύριες ωκεανογραφικές παράμετροι, συντήρηση και προετοιμασία δειγμάτων, νομοθετικό πλαίσιο, μελέτες περιπτώσεων παρακολούθησης της ρύπανσης από τον Ελληνικό χώρο. Δραστηριότητες και επιπτώσεις σε υδάτινα οικοσυστήματα με έμφαση σε λιμνοθάλασσες και αλυκές (διαδοχή, ποικιλότητα, στρατηγικές και μοντέλα).

Βιώσιμη Εκμετάλλευση και Διαχείριση Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων

Αρχές αειφορικής διαχείρισης. Βασικές έννοιες βιολογίας και οικολογίας ιχθυοπληθυσμών και αποθεμάτων. Διαχείριση με βάση το οικοσύστημα. Διεθνής αλιευτική διαχείριση στην Μεσόγειο και Μαύρη Θάλασσα. Από τη θεωρία στην πράξη: Από την επιστημονική έρευνα σε Προεδρικό Διάταγμα και μέτρα διαχείρισης θαλάσσιων βιολογικών πόρων.

Σύλληψη και σχεδιασμός ερευνητικού προγράμματος. Συμμετοχική διαχείριση. Υποβολή πρότασης και χρηματοδότηση. Οργάνωση, στελέχωση και εκτέλεση επιμέρους φάσεων. Πειραματικό μέρος.

Δειγματοληψίες πεδίου και εξ αποστάσεως. Μετρήσεις. Εργαστηριακές αναλύσεις. Αναλύσεις δεδομένων. Προτυποποίηση. Σενάρια. Προσομοιώσεις. Εκτίμηση Επικινδυνότητας. Διάχυση αποτελεσμάτων. Αξιολόγηση. Προτάσεις και μέτρα διαχείρισης. Νομικό πλαίσιο. Υδροακουστική και συμβολή στην αειφορική διαχείριση θαλάσσιων βιολογικών πόρων. Αρχές υδροακουστικής. Είδη ηχοβολιστών. Χρήση στην εκμετάλλευση θαλάσσιων βιολογικών πόρων.

Σχεδιασμός υδροακουστικής ερευνητικής αποστολής. Εφαρμογές δορυφορικής ωκεανογραφίας στην αλιευτική επιστήμη. Αρχές δορυφορικής ωκεανογραφίας, Οικολογικοί δείκτες, επιφανειακή κυκλοφορία, ρεύματα, κλιματική αλλαγή και η σχέση τους με την αλιευτική επιστήμη. Επιλεκτικότητα και βιώσιμη εκμετάλλευση αποθεμάτων. Βασικές έννοιες. Ορισμοί. Χρησιμότητα και βιοοικονομικές επιπτώσεις της επιλεκτικότητας στους ιχθυοπληθυσμούς, την αλιεία και το περιβάλλον. Σχεδιασμός πειραμάτων μελέτης της επιλεκτικότητας των αλιευτικών εργαλείων. Αξιοποίηση των συστημάτων παρακολούθησης αλιευτικών σκαφών (VMS/AIS) και η συμβολή τους στη βιώσιμη αλιευτική εκμετάλλευση και διαχείριση.

Χαρακτηριστικά VMS/AIS. Εκτίμηση και απεικόνιση της αλιευτικής προσπάθειας. Εντοπισμός αλιευτικών πεδίων και περιοχών με υψηλά ποσοστά απορρίψεων. Xωρο-χρονικά πρότυπα. Ανάλυση συμπεριφοράς. Συμβολή στο θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και στη διαχείριση. Σχέδιο Διαχείρισης για το αλιευτικό εργαλείο «γρίπος που σύρεται από σκάφος» ή «βιντζότρατα» (SB). Ιστορική αναδρομή. Νομοθεσία. Εργαλείο και τρόπος αλιείας. Παρακολούθηση και έλεγχος της δραστηριότητας του στόλου της βιντζότρατας. Επιπτώσεις της βιντζότρατας στο περιβάλλον και στα ιχθυοαποθέματα. Εκτίμηση αποθεμάτων. Κοινωνικές και οικονομικές πτυχές.

Υλοποίηση σχεδίου διαχείρισης. Παρέκκλιση. Συμπεράσματα. Λεσσεψιανοί μετανάστες και επιπτώσεις στην αλιευτική διαχείριση. Λεσσεψιανή μετανάστευση στην Μεσόγειο. Εξέλιξη και παράγοντες που την επηρεάζουν. Κύρια είδη ιχθύων και επιπτώσεις στην αλιευτική διαχείριση. Θαλάσσια απορρίμματα και επιπτώσεις στη διαχείριση θαλάσσιων βιολογικών πόρων.

Είδη θαλάσσιων απορριμμάτων. Πηγές προέλευσης στο θαλάσσιο περιβάλλον. Επιπτώσεις τους στο περιβάλλον και τους οργανισμούς. Ανάλυση δεδομένων ερευνητικής αποστολής. Επεξεργασία των παραγόμενων δεδομένων. Εκπόνηση των κατάλληλων στατιστικών υποθέσεων. Μεθοδολογία επιλογής και εκτέλεση του κατάλληλου στατιστικού τεστ. Διαχείριση μεγάλων πελαγικών ειδών. Μεγάλα πελαγικά είδη ιχθύων. Ιδιαιτερότητες. Μεταναστεύσεις. Μαρκάρισμα και επανασύλληψη. Εκτίμηση. Διαχείριση. Παραδείγματα. Αξιολόγηση στρατηγικής διαχείρισης. Σύγχρονες προσεγγίσεις στην μοντελοποίηση αποθεμάτων. Εκτίμηση αποθεμάτων. Εναλλακτικές στρατηγικές διαχείρισης και αξιολόγηση τους.

Βιολογία της Αναπαραγωγής στην Αλιεία και τις Υδατοκαλλιέργειες

Η βιοτεχνολογία της αναπαραγωγής στην εκτροφή ιχθύων. Ανάθεση ατομικών και ομαδικών εργασιών (Εκμάθηση). Διαχείριση γεννητόρων και ορμονικοί χειρισμοί στην αναπαραγωγή των ιχθύων – ποιότητα αυγών

Ανάλυση της γονιμότητας και του αναπαραγωγικού δυναμικού. Λειτουργική γονιδιωματική με έμφαση στα πρώιμα αναπτυξιακά στάδια των ιχθύων. In vitro μοντέλα παραγωγής καλύτερης ποιότητας εμβρύων προσομοιάζοντας τις φυσιολογικές συνθήκες in vivo.

Ενδοκρινείς μηχανισμοί που ρυθμίζουν της πρώιμη οντογένεση στους τελεόστεους ιχθείς.Εκτίμηση ποιότητας σπέρματος με τη βοήθεια κάμερας και ηλεκτρονικού υπολογιστή (CASA)

Τεχνολογία παραγωγής γόνου θαλασσινών ιχθύων. Αναπαραγωγή ιχθύων και αλιεία – Η επίδραση της αλιείας στα αναπαραγωγικά χαρακτηριστικά. Κρυο-διατήρηση γαμετών και εμβρύων τελεόστεων ιχθύων. Αναστολή της αναπαραγωγής ιχθύων. Παρουσιάσεις ομαδικών εργασιών.

Ολοκλήρωση Μεταπτυχιακής Διπλωματικής Εργασίας

ΣΥΝΟΛΟ ΄Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ